Οι ρόλοι των μαθητών/τριών
- Στον εκφοβισμό μπορεί να εμπλέκονται πολλά πρόσωπα:
α) ένα μόνο άτομο ή δύο (πιθανώς και περισσότερα) που εκφοβίζουν,
β) ο/η μαθητής/τρια που δέχεται την εκφοβιστική συμπεριφορά,
γ) συχνά υπάρχουν και παρατηρητές, δηλαδή μαθητές και μαθήτριες που είναι μάρτυρες σε περιστατικά εκφοβισμού, είτε ενισχύοντας τον εκφοβισμό είτε επιχειρώντας να τον αποτρέψουν είτε παραμένοντας αμέτοχοι.
- Τα άτομα που εκφοβίζουν είναι, συνήθως, μαθητές/τριες, οι οποίοι/ες χρησιμοποιούν τη σωματική τους δύναμη για να επιβληθούν. Επιδεικνύουν, συχνά, επιθετική και αντιδραστική συμπεριφορά, χωρίς να συμμορφώνονται εύκολα με τους κανόνες. Αισθάνονται, συχνά, την ανάγκη να έχουν υπό τον έλεγχό τους άλλους/ες μαθητές/τριες, στους/τις οποίους/ες επιβάλλουν τη θέλησή τους. Θεωρούν ότι με το να επιδεικνύουν δύναμη και εξουσία εξασφαλίζουν την υπεροχή τους και απολαμβάνουν αναγνώριση. Αναζητούν, συχνά, την προσοχή, την επιβεβαίωση και τον θαυμασμό.
- Όσοι/όσες υφίστανται εκφοβιστική συμπεριφορά είναι, συνήθως, παιδιά και έφηβοι/ες που δυσκολεύονται να έχουν πολλούς/ές φίλους/ες και, συχνά, νιώθουν απομονωμένοι/ες στο σχολείο. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να έχουν κάποιο χαρακτηριστικό στην εξωτερική τους εμφάνιση (π.χ. στυλ ντυσίματος, γυαλιά, χαμηλό ύψος, μεγάλο βάρος, σωματική αναπηρία) ή στην προσωπικότητά τους (π.χ. να είναι ντροπαλοί/ές και εσωστρεφείς), εξαιτίας του οποίου γίνονται στόχος εκείνων που συνηθίζουν να εκφοβίζουν.
- Οι αμέτοχοι παρατηρητές δεν αναλαμβάνουν ενεργό ρόλο στο να σταματήσει ο εκφοβισμός, επειδή επιζητούν την αποδοχή των άλλων (ένταξη στην παρέα συνομηλίκων) ή/και φοβούνται να έρθουν σε ρήξη με το άτομο ή τα άτομα που εκφοβίζουν. Με τη συνολική στάση τους, όμως, επιτρέπουν αυτό που συμβαίνει και συμβάλλουν στη συνέχισή του.
Οι ενισχυτές παρατηρητές συναινούν με τον τρόπο τους στον εκφοβισμό και συμμετέχουν γελώντας, χειροκροτώντας, φωνάζοντας υπέρ του/της εκφοβιστή/στριας ή βοηθώντας τον/τη και κοροϊδεύοντας τον/την εκφοβιζόμενο/η.
Οι παρατηρητές υποστηρικτές εκείνων που εκφοβίζονται επεμβαίνουν είτε προσπαθώντας να συνδράμουν αυτόν/η που εκφοβίζεται είτε αντιμετωπίζοντας άμεσα εκείνον/η που εκφοβίζει είτε καλώντας σε βοήθεια.