- Πάρτε σοβαρά όσα σας αναφέρει το σχολείο για την εμπλοκή του σε επεισόδιο/α εκφοβισμού. Το παιδί σας χρειάζεται τη βοήθεια και την υποστήριξη τόσο τη δική σας όσο και του σχολείου για να αλλάξει τη συμπεριφορά του, να μάθει να διαμορφώνει καλές σχέσεις με τους/τις άλλους/ες και να σταματήσει να εκφοβίζει.
- Μην αγνοήσετε το γεγονός ότι το παιδί σας εκφοβίζει άλλα παιδιά στο σχολείο. Η συμπεριφορά αυτή δεν θα αλλάξει από μόνη της και, αν δεν αντιμετωπιστεί κατάλληλα, μπορεί στο μέλλον να επιδεινωθεί με σοβαρές επιπτώσεις στην ψυχοκοινωνική του εξέλιξη.
- Αντιμετωπίστε το πρόβλημα με ψυχραιμία. Να θυμάστε ότι οι γονείς είναι τα πιο σημαντικά πρότυπα θετικής συμπεριφοράς, η οποία περιλαμβάνει επίδειξη σεβασμού προς τους/τις άλλους/ες, ανοιχτή επικοινωνία και κατάλληλη διαχείριση του θυμού.
- Προσπαθήστε να κατανοήσετε πού οφείλεται η εκφοβιστική συμπεριφορά του παιδιού σας. Αφιερώστε χρόνο συζητώντας μαζί του. Σκεφτείτε αν συμβαίνει κάτι που είναι δυνατόν να αναστατώνει και να επηρεάζει το παιδί σας.
- Ίσως το παιδί σας, αρχικά, θα αρνηθεί ότι εκφοβίζει ή θα κατηγορήσει για αυτό κάποιο άλλο παιδί ή θα προσπαθήσει να αποφύγει τη συζήτηση, ισχυριζόμενο ότι «απλά πειράζω», «κάνω πλάκα». Χρειάζεται να του εξηγήσετε τις διαφορές μεταξύ του πειράγματος και της άσκησης βίας και εκφοβισμού.
- Υπενθυμίστε στο παιδί σας τους κανόνες που υπάρχουν τόσο στο σχολείο όσο και στο σπίτι, προς τους οποίους θα πρέπει να συμμορφώνεται.
- Εστιάστε στην εκφοβιστική συμπεριφορά που εκδηλώνει, χωρίς να το απαξιώνετε. Είναι σημαντικό να μην το επικρίνετε για τον χαρακτήρα του με υποτιμητικούς όρους, λέγοντάς του π.χ. ότι είναι «νταής», διότι αυτό μπορεί να οδηγήσει το παιδί σε ψέματα ή σε απόσυρση για να αποκρύψει ό,τι συμβαίνει ή στο να υιοθετήσει τον ρόλο του νταή.
- Βοηθήστε το παιδί σας, εξηγώντας του να καταλάβει ότι, παρά το ότι μπορεί να μην του αρέσουν όλοι γύρω του, πρέπει να τους συμπεριφέρεται με σεβασμό και εάν οποιοδήποτε άτομο είναι διαφορετικό, δεν σημαίνει ότι είναι χειρότερο ή καλύτερο. Επίσης, ζητήστε του να βάλει τον εαυτό του στη θέση των άλλων παιδιών.
- Να του πείτε ότι το νοιάζεστε, θέλετε να το βοηθήσετε και να το υποστηρίξετε, ώστε να σταματήσει την εκφοβιστική συμπεριφορά.
- Ρωτήστε το παιδί σας εάν κατανοεί τις συνέπειες της συμπεριφοράς του στα παιδιά που εκφοβίζει, αλλά και στο ίδιο.
- Εάν είναι μεγαλύτερης ηλικίας, ζητήστε του να σκεφτεί τρόπους για το πώς μπορεί να σταματήσει να εκφοβίζει και να επανορθώσει. Στην περίπτωση που ανταποκρίνεται και συνεργάζεται, να το επαινέσετε.
- Εάν είναι μικρότερης ηλικίας, εξηγήστε του τί είναι ο εκφοβισμός. Δώστε του παραδείγματα, π.χ. με ιστορίες και παραμύθια, και εξηγήστε του για τις επιπτώσεις που έχει στα άλλα παιδιά.
- Ζητήστε να σας πει αν εκφοβίζει μόνο του ή με άλλα παιδιά. Εξηγήστε του ότι δεν πρέπει ποτέ να συμμετέχει στον εκφοβισμό ενός άλλου παιδιού, ενώ, αντίθετα, θα πρέπει να το βοηθά αναφέροντας αυτό που συμβαίνει.
- Μην χτυπάτε το παιδί ως τιμωρία για την εκφοβιστική του συμπεριφορά. Με αυτό τον τρόπο το διδάσκετε αυτό ακριβώς που του ζητάτε να σταματήσει να κάνει: τη βία.
- Συνεργαστείτε με το σχολείο για την αντιμετώπιση του προβλήματος, υποστηρίζοντας από κοινού τις όποιες προσπάθειες. Επίσης, ζητήστε από το σχολείο να σας ενημερώνει άμεσα για τυχόν νέα περιστατικά εκφοβισμού από το παιδί σας.
- Εάν συνεχίζονται οι εκφοβιστικές συμπεριφορές του παιδιού σας, ίσως να χρειάζεται βοήθεια από ειδικό ψυχικής υγείας για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Εάν δεν γνωρίζετε πού μπορείτε να απευθυνθείτε, ζητήστε συμβουλές από το σχολείο ή το αρμόδιο Κέντρο Διεπιστημονικής Αξιολόγησης, Συμβουλευτικής και Υποστήριξης (ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ.) ή τις τηλεφωνικές γραμμές υποστήριξης της πλατφόρμας.
Για να στηρίξετε, επιπλέον, το παιδί σας που εκφοβίζει:
- Αν θέλετε το παιδί σας να αλλάξει μια μη αποδεκτή συμπεριφορά π.χ. επιθετική, εξετάστε εάν απαιτείται να κάνετε πρώτα εσείς ορισμένες αλλαγές στη ζωή σας και να ακολουθείτε ανάλογες ψύχραιμες στάσεις και συμπεριφορές. Αναρωτηθείτε, για παράδειγμα, αν στο σπίτι σας παρατηρούνται εκφοβιστικές ή επιθετικές συμπεριφορές από ένα μέλος της οικογένειας σε άλλο και ζητήστε από όλη την οικογένεια να αναθεωρήσει τους τρόπους επίλυσης διαφωνιών ή συγκρούσεων.
- Δημιουργήστε σαφείς κανόνες στην οικογένεια και τηρήστε τους: Τα παιδιά σας θα πρέπει να γνωρίζουν από πριν τις θέσεις σας και τις συνέπειες των πράξεων τους.
- Μάθετε στο παιδί σας να μπαίνει στη θέση αυτού/ής που εκφοβίζεται, πώς νιώθει, δηλαδή. Χρησιμοποιείτε εκφράσεις, όπως «πώς αισθάνεσαι με αυτό που έγινε;», «πώς σε κάνει να νιώθεις, αυτό;», «πώς μπορώ να σε βοηθήσω να νιώσεις καλύτερα;», «τί πιστεύεις ότι θα είναι καλύτερο να κάνουμε;», «με ενδιαφέρει το πώς νιώθεις εσύ».
- Βοηθήστε το παιδί σας να νιώθει καλά με τον εαυτό του. Ενθαρρύνετε τις προσπάθειές του, ακόμα κι αν είναι αποτυχημένες, στηρίξτε το να τις συνεχίσει, εφόσον πιστεύετε ότι το βοηθάει.
- Ενισχύετε το παιδί σας κάθε φορά που επιδεικνύει φιλικές και συνεργατικές συμπεριφορές προς άλλα παιδιά. Αν το παιδί εκφοβίζει γιατί είναι απομονωμένο, προσπαθήστε να το βοηθήσετε να βρει έστω έναν/μία φίλο/η στον/τη οποίο/α θα φέρεται με σεβασμό.
- Προσπαθήστε να του δώσετε πρωτοβουλίες και ευθύνες, να το εντάξετε σε δημιουργικές δραστηριότητες, στον αθλητισμό και στον εθελοντισμό, για να ενισχυθεί το αίσθημα της κοινωνικής συμμετοχής και ευθύνης.
- Στηρίξτε και ενθαρρύνετε το παιδί σας να αναπτύξει το δικό του σύστημα αξιών, ώστε να γίνει ικανό να λέει «όχι» και να μην παρασύρεται από τις πιέσεις «φίλων».
- Κάθε φορά που δείχνει να ανταποκρίνεται στους «συμφωνημένους κανόνες συμπεριφοράς», να το επαινείτε.